Доллар 550 теңгеден асты: Үкімет валюта нарығына араласа ма?

АҚШ долларына қатысты теңгенің күрт әлсіреуі қазақстандық қаржы сарапшыларының назарын аударды. Себебі ұлттық валюта психологиялық тұрғыда маңызды шек – 550 теңге деңгейіне дейін әлсіреді, деп хабарлайды Skifnews.kz ақпарат порталы.

Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы (ҚҚҚ) мен Ұлттық банк деректері негізінде жүргізілген талдау бойынша, теңгенің құлдырауына дәстүрлі және сыртқы бірнеше фактор әсер еткен.

Негізгі себептер

1. Маусымдық корпоративтік сұраныс.
Ай соңында қазақстандық компаниялардың шетел валютасына деген сұранысы артады. Бұл – импорттық келісімшарттар мен сыртқы қарыздар бойынша төлемдерді орындау қажеттілігімен байланысты.

2. Мұнай бағасының төмендеуі.
Сыртқы нарықта Қазақстанның басты экспорттық тауары – мұнай арзандады. Баррель құны 2,4%-ға төмендеп, 67,1 долларға дейін түсті. Бұл ОПЕК+ елдерінің мұнай өндіру көлемін арттыру күтіліп отырған кезеңге сәйкес келді. Соның салдарынан шикізат экспорттаушы елдердің валюталарына қысым күшейді.

Қаржыгерлердің айтуынша, теңгенің шамадан тыс әлсіреуі инфляциялық тәуекелдерге әкеледі, себебі айырбас бағамындағы өзгерістер тұтыну бағаларына әсер етіп, импорттық тауарлардың қымбаттауына соқтырады.

Фото: zakon.kz

Ұлттық банктің ұстанымы

Ұлттық банк мәліметінше, қыркүйек қорытындысы бойынша теңге 1,9%-ға әлсіреп, 549,07 теңге деңгейінде бекіді. Сауда көлемі де артты — орташа тәуліктік көлем 217 млн доллардан 248 млн долларға дейін өсті.

Банк нарықтық бейтараптық пен ашықтық қағидатын ұстанатынын мәлімдеді.

Нацфонд сатылымдары. Қыркүйекте Ұлттық қор республикалық бюджет трансферттері мен инфрақұрылымдық жобаларды (мысалы, «Талдықорған–Ұшарал» газ құбыры) қаржыландыру үшін 500 млн доллар сатқан. Бұл жалпы сауда көлемінің шамамен 9,6%-ын құрады.

Қазан айындағы болжам. Ұлттық банк қазанда Ұлттық қордан 600–700 млн доллар сатылатынын болжайды.

«Айна» операциялары. Алтын сатып алу операцияларына байланысты қыркүйекте 290 млрд теңге стерилизацияланды. IV тоқсанда шамамен 1,4 трлн теңге көлемінде валютаны сату жоспарланып отыр.

Интервенциялар. Қыркүйекте валюталық интервенциялар жүргізілген жоқ. Сондай-ақ, ЕНПФ активтері үшін доллар сатып алу да жоспарланбаған.

Теңге бағамының қысқа мерзімдегі бағыты нарық қатысушыларының күтулеріне, салық кезеңіне және әлемдік нарықтағы ахуалға байланысты болмақ. Ұлттық банк икемді айырбас бағамы саясатын жалғастырып, дисбаланстардың жиналуына жол бермейтінін және алтын-валюта резервтерін сақтау саясатын ұстанатынын атап өтті.

Қазіргі таңда ресми доллар бағамы 549,06 теңге, ал FOREX нарығында — 549,18 теңге, KASE саудасында — 549,15 теңге (+0,08) болып белгіленді.