Бүгін Үкімет отырысында Денсаулық сақтау министрі Ажар Ғиният адамның иммун тапшылығы вирусының таралу жағдайы және Біріккен Ұлттар Ұйымының жаһандық стратегиясының көрсеткіштеріне қол жеткізу бойынша қабылданып жатқан шаралар туралы айтып берді, деп хабарлайды Azattyq Ruhy.
«Адамның иммун тапшылығы вирусының (АИТВ) инфекциясы Қазақстанда ғана емес, бүкіл әлемде де өзекті мәселе болып қала береді. жүре пайда болған иммун тапшылығы синдромынан болатын өлім-жітіСоңғы 10 жылдың ішінде Қазақстанда адамның иммун тапшылығы вирусының инфекциясымен сырқаттанушылық 2 есеге артты,м көрсеткіші 1,7 есеге төмендеді», - деп атап өтті Денсаулық сақтау министрлігінің басшысы.
Министрдің айтуынша, 2021 жылы Қазақстан 2030 жылға қарай жүре пайда болған иммун тапшылығы синдромын (ЖИТС) жою және жаһандық Стратегия мақсаттарына қол жеткізу бойынша міндеттемелер қабылдады. Бұл адамның иммун тапшылығы вирусымен өмір сүретін барлық адамдардың 95%-ы өздерінің мәртебесі туралы білуі керек, адамның иммун тапшылығы вирусын жұқтырғандардың 95%-ы емделуі керек және науқастардың 95%-ында ем тиімді болуы керек дегенді білдіреді.
Қазақстанда адамның иммун тапшылығы вирусын жұқтырғандар медициналық-санитариялық алғашқы көмек деңгейінде және адамның иммун тапшылығы вирусы инфекциясының профилактикасы жөніндегі 20 орталықта медициналық көмек алады. Республикалық деңгейде Қазақ дерматология және инфекциялық аурулар ғылыми орталығы қызметінің қызметін үйлестіреді және мониторингілейді.
АИТВ жұқтырған пациенттер мен халықтың негізгі топтары үшін қолжетімділікті жақсарту жөніндегі жүйелі тәсілдердің нәтижесінде тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде дәрілік препараттар тізімін 12-ден 16-ға дейін кеңейтуге мүмкіндік туды. Сондай-ақ, ДДҰ ұсынымдарына сәйкес профилактика, диагностика және емдеу бойынша 12 бағытты қамтитын кешенді қызметтер пакеті енгізілді.
Алайда, денсаулық сақтау және медициналық ұйымдардың күш-жігері АИТВ-мен күресте жеткіліксіз, деп атап өтті министр пациенттердің осы санатына медициналық көмек көрсетудің проблемалық мәселелеріне назар аудара отырып.
«Қоғамда осы инфекцияны жұқтырғандар мен халықтың негізгі топтарына қатысты стигма мен кемсітушілік сақталуда. Үкіметтік емес ұйымдардың халықтың негізгі топтары арасында АИТВ инфекциясының профилактикасы үшін әлеуеті жеткіліксіз пайдаланылады, ал олар эпидемиологиялық жағдайды тұрақтандыруда және АИТВ инфекциясының жаңа жағдайларын анықтауда маңызды рөл атқарады», - деді А. Ғиният.
Проблемалық мәселелерді және адамның иммун тапшылығы вирусының инфекциясын тұрақты сатысында ұстау мақсатын ескере отырып, Денсаулық сақтау министрлігі төрт негізгі бағытты қамтитын 2023-2026 жылдарға арналған адам иммун тапшылығы вирусының инфекциясы жөніндегі іс-шаралардың жол картасын әзірлеп, бекітті. Бұл стигма мен кемсітушіліктің профилактикасы, үкіметтік емес ұйымдарды дамыту, адамның иммун тапшылығы вирусының инфекциясының профилактикасы, диагностикалау және емдеу, кадрлық әлеуетті арттыру және нормативтік құқықтық актілерді жетілдіру.
Жол картасының іс-шараларын іске асыру тестілеуге кең қолжетімділікті және Қазақстан Республикасының азаматтарын емдеумен қамтуды қамтамасыз етуге, АИТВ инфекциясының таралуын шоғырланған кезеңде ұстап тұруға мүмкіндік береді және ЮНЭЙДС жаһандық стратегиясының алға қойылған мақсаттарына қол жеткізуге әкеледі, деп түйіндеді ведомство басшысы.
2022 жылдың соңында Қазақстанда АИТВ-мен ауыратын 30 558-ден астам адам өмір сүрді. 2022 жылы 3877-ге жуық жаңа жағдай тіркелді, еркектер әйелдерге қарағанда 2 есе көп. 82%-ы 18-49 жас аралығындағы еңбекке қабілетті халыққа тиесілі. Жыныстық жолмен берілу басым және 75%-ды, содан кейін инъекциялық жолмен берілу 20%-ды құрайды.