Қазақстан табиғаттың тосын «сыйына» қаншалықты дайын?
Жамбыл облысы Меркі ауданында тағы да қуаты 5 баллдық жер сілкінісі болды. Төтенше жағдайлар министрлігі хабарлағандай, жер сілкінісінің кіндігі Қырғыз Республикасының аумағында болған. Алдағы уақытта мұндай жағдайлар қайталануы мүмкін бе? Сейсмологиялық байқау және зерттеулер ұлттық ғылыми орталығынан сұраған едік, деп хабарлайды Skifnews.kz ақпарат порталы.
Жамбыл облысының Меркі ауданында жер дүмпуінің қуаты 5 балл, Құлан ауылында 4,4 балл, Шу қаласында 2 балл, Төле би, Сарыкемер ауылдарында 2,5 балл болған. Жамбыл облысындағы жер сілкінісінен кейін жасанды құрылыстарға еш зақым келген жоқ. Бұл туралы ҚазАвтоЖол орталығы мәлімдеді.
Елімізде жыл сайын орташа есеппен 9 000-12 000 жер сілкінісі тіркеледі.
Қазақстан аумағының үштен бір бөлігі сейсмикалық қауіпті саналады. Әсіресе Оңтүстік-Шығыс Қазақстан аумағы жоғары сейсмикалық белсенділікпен ерекшеленеді. Мұнда бірнеше ірі сейсмикалық белсенді аймақтар бар, соның ішінде Қазақстанның Қытаймен және Қырғызстанмен шекарасында. Бұл белсенді аймақтардың көпшілігі елді мекендер аз таулы аймақтарда орналасқан. 1962-2025 жылдар аралығындағы сейсмологиялық деректерге сүйенсек, аталған аймақта сейсмикалық белсенділік қалыпты деңгейде екені байқалады, - деді орталық.
Жамбыл облысында афтершоктар болуы мүмкін.
СБЗҰҒО сейсмикалық стансалары және мамандары Жамбыл облысынының аумағындағы жағдайды жіті бақылап отыр. Әрбір жер сілкінісінен кейін, әдетте афтершоктар болады. Қазіргі уақытта афтершоктардың арасы ұзады, күші төмендеуде. Дегенмен, жер сілкінісін алдын ала болжау (әсіресе, қысқа мерзімді болжау), әлі де толық шешілмеген мәселе, - деді орталық.
Жер сілкінісінен кейін «Қазселденқорғау» ММ мамандары өзен арналарына, гидротехникалық құрылыстарға, сондай-ақ көшкін қауіпті және сел қауіпті учаскелерге мониторинг жүргізді.
— Қосымша ЖП патрульдік полиция қызметкерлері тіршілікті қамтамасыз ету объектілерін ықтимал зақымдану мәніне көзбен шолып қарауды жүзеге асырады. Қазіргі уақытта барлық нысандар штаттық режимде жұмыс істейді. Жедел әрекет ету үшін Жамбыл облысы ТЖД жедел желісі жұмыс істеуде: + 7 262 51-35-75. Осы уақытта 11 ақпараттық мазмұндағы қоңырау келіп түсті, — делінген ведомство хабарламасында.
Жер сілкінісінен аурухана, мектеп пен тұрғын үйлерге зақым келді
Жерасты дүмпулері Меркі ауылының маңында тіркелді, онда сілкініс күші бес баллға жеткен. Видеоларда жер сілкінісінен кейін ғимараттардың қабырғаларында жарықтар пайда болғаны көрсетілген.
Атап айтқанда, Қарақыстақ ауылындағы Мәдениет үйінің, Меркі аудандық ауруханасының және Ойтал ауылындағы мектептің қабырғаларында жарықтар байқалған. Қазірге дейін басқа нысандарға қатысты ақпарат жоқ.
Сонымен қатар, ТЖМ командалық орталығында сейсмикалық жағдайды бақылау бойынша жедел штаб құрылды. Зардап шеккендер туралы мәлімет түскен жоқ. Құтқару бөлімшелері қажет болған жағдайда әрекет етуге дайын.
Жер сілкінісі Қазақстанмен қатар Қырғызстан аумағында да сезілген.
ТЖМ жер сілкінісі кезіндегі 10 қарапайым қадамды ескеруді ұсынды:
1. Жер дүмпуі кезінде үрейленбеңіз;
2. Жер сілкіну кезінде лифт және баспалдақпен қолданбаңыз;
3. Жиhаздан, терезеден, ары тұрыңыз;
4. Жасырынатын жерді табыңыз — жоғарғы қабаттарда негізгі іргелі қабырғалардың бұрышында орын алып жасырыңыз;
5. Ғимараттан шығыңыз (төменгі қабаттарда); — көп қабатты үйлерде жер сілкіс аяқталған соң ғимараттан шығыңыз;
6. Кетер алдында суды, газды, электр қуатын мүмкіндігіңізше өшіріңіз;
7. Дабыл жол сандығын алыңыз (алдын ала дайындау қажет);
8. Электр желілерден, ғимарат, ағаштардан аулақ болыңыз;
9. Жер сілкінуіне дайын болыңыз;
10. Қарт адамдарға, балаларға, мүмкіндігі шектеулі адамдарға көмек көрсетіңіз.