Төтенше жағдайлардың алдын алу – қауіп-қатерді азайту мен халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз етудің басты тетігі.
Қазақстан – географиялық орналасуына, табиғи-климаттық ерекшеліктеріне байланысты түрлі төтенше жағдайлардың орын алу қаупі жоғары мемлекеттердің бірі. Ел аумағында жер сілкінісі, су тасқыны, өрт, қар көшкіні, қуаңшылық секілді табиғи апаттар да, техногендік сипаттағы өндірістік апаттар да тіркеліп тұрады. Сондықтан мемлекет деңгейінде төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою жүйелі түрде жүргізіледі, деп жазады Skifnews.kz ақпарат порталы.
Төтенше жағдайлардың алдын алу – қауіп-қатерді азайту мен халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз етудің басты тетігі. Бұл бағытта Қазақстанда бірнеше деңгейлі шаралар іске асырылады:
Мониторинг және болжау: Сейсмологиялық, гидрометеорологиялық және экологиялық жағдайға тұрақты бақылау жүргізіледі. Қазгидромет пен сейсмология институттары қауіпті аймақтарды алдын ала анықтап, халыққа ескерту жасайды.
Инженерлік қорғау: Су қоймаларының, бөгеттердің, гидротехникалық нысандардың қауіпсіздігін арттыру, елді мекендерді қорғаныс құрылыстарымен қамтамасыз ету.
Халықты оқыту: Мектептерде, жоғары оқу орындарында және еңбек ұжымдарында төтенше жағдай кезіндегі іс-қимылдарға үйрету, азаматтық қорғаныс бойынша жаттығулар өткізу.
Құқықтық негіз: «Азаматтық қорғау туралы» заң аясында төтенше жағдайларды алдын алу және жою жөніндегі мемлекеттік саясат жүргізіледі.
Жою және зардапты еңсеру
Егер төтенше жағдай орын алған жағдайда ең алдымен халықтың өмірін сақтау және материалдық шығынды азайтуға бағытталған шаралар қабылданады.
Құтқару жұмыстары: ҚР Төтенше жағдайлар министрлігінің құтқарушылары, әскерилендірілген қызметтер, еріктілер жұмылдырылады.
Медициналық көмек: Жедел медициналық бригадалар мен санитарлық авиация зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсетеді.
Әлеуметтік қолдау: Табиғи апаттан зардап шеккен азаматтарға уақытша баспана, азық-түлік, психологиялық қолдау беріледі.
Қалпына келтіру: Инфрақұрылымды қайта салу, тұрғын үйлерді жөндеу және жойылған нысандарды қалпына келтіру жұмыстары жүргізіледі.
Қазіргі таңда Қазақстан төтенше жағдайлардың алдын алуда жаңа цифрлық технологияларды енгізіп жатыр. Мысалы, спутниктік мониторинг, дрондар арқылы бақылау, смарт-ескерту жүйелері халықты апат алдында дер кезінде хабардар етуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар Қазақстан БҰҰ, ТМД елдері және көршілес мемлекеттермен бірлесіп, төтенше жағдайларға қарсы әрекет етуде тәжірибе алмасып, бірлескен оқу-жаттығулар өткізеді.
Төтенше жағдайлардың алдын алу және жою – тек мемлекеттік органдардың емес, бүкіл қоғамның ортақ ісі. Әрбір азамат қарапайым қауіпсіздік ережелерін сақтап, төтенше жағдайда өзін және жақындарын қорғауды білуі қажет. Қазақстан бұл бағытта жүйелі саясат жүргізу арқылы халықтың қауіпсіздігі мен тұрақты дамуын қамтамасыз етуді басты мақсат етіп отыр.