Қазақстандық рестораторлар қоғамдық орындарда кальян шегуге тыйым салынғанына наразы. Кәсіпкерлер жаңа заң оларды тапқан табысының үштен бір бөлігінен айыратынын айтып ашынды, деп хабарлайды Stan.kz ақпарат агенттігі КТК арнасына сілтеме жасап.
Бұл туралы денсаулық сақтау кодексінің жаңартылған нұсқасында жазылған. Қоғамдық белсенділер, кальян бизнесіне лицензия берілмегені айтып, бұл дұрыс шешім деп тапты.
Жаңартылған заңда қоғамдық орындарда темекі шегуге толық тыйым салу қарастырылған, тек үйде ғана рұқсат етіледі. Бұл қазақстандықтар сүйетін шиша барлар карантиннен кейін жабылатынын білдіреді.
Руслан Лашын карантинден бір ай бұрын кальян барын ашқан. Содан бері ол жұмыссыз қалды.
"Бұл құқықтың бұзылуы, өйткені ешкім адамды мәжбүрлей алмайды. Яғни, егер адам темекі шеккісі келсе, ол темекі шегеді. Кәдімгі темекі кальяннан әлдеқайда зиян. Қазір барлық жұмысшыларым да жұмыссыз қалды. Өйткені карантин кезінде мен оларға қаражат төлей алмаймын", - дейді кәсіпкер.
Қоғамдық белсенділер бір жарым жылдан астам уақыттан бері жаңа заңның әзірленгенін айтады. Олардың айтуынша, кальян темекісінің зияны қарапайым темекінің зиянынан кем емес. Сонымен қатар, жұқпалы аурулар қарапайым колбалар мен түтіктер арқылы оңай өтеді. Мұны үйде жасау ұсынылмайды. Өйткені оның көмірі өртке әкелуі мүмкін.
"Шылым шегушілердің құқығы жоқ. Менің өмірім таза ауамен тығыз байланысты. Ал айналамда шылым шегетіндер болса, мен бұған жол бере алмаймын. Неге мен денсаулығыма зиян келтіруім керек? Темекі шегушілерге бұл ұғым туралы ұмытып кетсін. Егер жерасты шиша барлары ашылса, олар заң бойынша жауапқа тартылады, бұл іс жүзінде қылмыс", - дейді "Темекі түтінінен босатылған Қазақстан үшін" ұлттық коалициясының жетекшісі Жамиля Садықова.
Белсенділер кальян жұмысшыларының көпшілігі қосымша ақша табатын студенттер екенін есепке алды. Бұл жұмыссыздықтың санын арттырмайды дейді олар. Алайда реставраторлардың өздері мұндай тұжырыммен келіспейді. Олар кальян мейрамхана табысының 30% -ынана айырады деп есептейді. Ал оның тыйым салуы бір сәтте кем дегенде 20 мың адамды жұмысынан айырады.
"Өкінішке орай, бұл түзетулер карантин кезеңінде осындай асығыс қабылданды. Тіпті қоғамдық талқылау да болған жоқ. Демек, бұл да біз үшін жаңалық. Бұл кальян индустриясы, кальян бизнесі реттеліп, лицензиялануы керек. Осының арқасында бюджетке қосымша салық түсімдері пайда болады. Қосымша жұмыс орындары да болады", - деп түсіндірді мейрамханалар мен қонақ үй бизнесінің ұлттық қауымдастығының президенті Игорь Копаилов.
Кәсіпкерлер пандемия кезінде мейрамхана бизнесі кірісінің 70% жоғалтқанын айтады. Рестораторлар тамақ ішетін бөлмелерді ашуға дайын. Олар наразылықтарын ресми түрде парламентке, сондай-ақ денсаулық сақтау министрлігі мен «Атамекен» кәсіпкерлер палатасына ұсынуға ниетті.
Сонымен қатар, интернетте кальян жалдау туралы ұсыныстар күннен күнге артып келеді. Мұның бағасы 4500 теңгеден басталады. Қазір қоғамдық орындарда кальян темекісі үшін кем дегенде 40 мың теңге айыппұл салуды жоспарлап отыр.