Ауыл шаруашылығы министрінің тапсырмасы бойынша АӨК-гі мемлекеттік инспекция комитетінің төрағасы Түркістан облысына барды, деп хабарлады АШМ баспасөз қызметі.
Ауыл шаруашылығы саласының маусымы басталғанға байланысты ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігінің Агроөнеркәсіп кешендегі мемлекеттік инспекция комитеті карантиндегі өнімді, тұқымдық және көшет материалын әкелу мен әкетуді бақылауды, сондай-ақ қызанақ пен бұрыш өндірумен айналысатын шаруашылықтарды тексеру жұмыстарын күшейтті.
Фитосанитариялық карантиндік бақылау нәтижесінде Түркістан облысының үш жылыжай шаруашылығында қызанақ пен бұрыштың қауіпті жоғары патогенді карантиндік вирус анықталды: қызанақтың қоңыр әжім вирусы (ToBRFV). Вирус ПТР-талдаулар негізінде «Республикалық өсімдіктер карантині орталығы» ММ Алматы аймақтық карантиндік зертханасы растады, - делінген хабарламада.
Бұл вирус агрессивтілігімен және жылдам таратылуына байланысты жылыжай шаруашылықтарына өте қауіпті. Өңірде фитосанитарлық жағдай нашарлап кетпеу үшін Түркістан облысының өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік инспекторлары қызанақтарды қайта өңдеу және жою туралы нұсқама берді. Ошақтарда тиісті карантиндік іс-шаралар жүргізіледі.
Бұған дейін хабарланғандай, Комитет фитосанитариялық бақылау бекеттерінде өсімдіктер карантині бойынша бақылауды күшейтті. Биыл 4 айда ToBRFV жұқтырған көкөніс өнімдерін (Әзірбайжан – 17, Түркіменстан – 19, Иран – 6, ҚХР – 2, Түркия – 8, Өзбекстан – 24) әкелудің 76 фактісі анықталды. Барлық жүк экспорттаушы елдерге қайтарылып, тауар иелері әкімшілік жауапкершілікке тартылды.
Түркістан облысында қызанақ вирусының анықталуына байланысты Ауыл шаруашылығы министрі Сапархан Омаровтың тапсырмасы бойынша өңірге жағдайды егжей-тегжейлі зерделеу үшін Министрліктің Агроөнеркәсіп кешеніндегі мемлекеттік инспекция комитетінің төрағасы шұғыл жетті. Алмабек Марс шағымданып, көмек сұраған түркістандық фермерлермен кездесу өткізді. Жұмыс сапарының нәтижелері бойынша, Комитет тиісті шешім қабылдайтын болады.
Айта кетейік, ToBRFV - жабық топырақтағы көкөніс дақылдарының қауіпті патогені. Таралу жылдамдығы жоғары болғандықтан, соңғы екі жыл ішінде вирус Еуропа, Азия және Америка елдерінде анықталып, жабық және ашық жерлерде қызанақ өндірісіне үлкен зиян келтірген. Вирус жоғары патогенді және ұзақ уақыт бойы тұқымдар мен өсімдіктерде ғана емес, сонымен қатар инертті беттерде де өміршең болып қалады. Қызанақ пен бұрыш дақылдары вирустан 70%-ға дейін шығын болады.
Вирустардың таралуын бақылау – біріншіден, жұқтырған өсімдіктерді жоюды, екіншіден, жылыжай жұмысшыларының қатаң дезинфекциялық шараларды сақтауларын қадағалауға негізделген.