Қазақстанда туризмнің дамуы 1920-30 жылдары басталады және КСРО-да белсенді демалысты танымал етумен байланысты. Сол күндері елде туристік базалардың, демалыс үйлерінің, санаторийлердің жаппай құрылысы басталды. Біздің еліміздегі спорттық туризмнің даму тарихы-бұл 1930 жылдары Іле Алатауы тауларының белсенді дамуы, көптеген көтерілістер алғаш рет жасалды және 1932 жылы алғашқы жергілікті Нұсқаулықтың басылымы және 1938 жылы Көкжайлау шатқалындағы алғашқы жаппай туристік слет. сөніп қалды. Бұл туралы Skifnews.kz порталы жазды.
Бүгінгі жағдай қалай?
Бүгінде Қазақстанда жергілікті мәдениетке деген қызығушылықтың артуы және туризмнің даму тарихы жаңа деңгейге көтерілуде. Көптеген көрікті жерлер қалпына келтірілді, жаңа мұражайлар мен көрме орталықтары ашылды, бірақ тарихшылар, археологтар, өнертанушылар арасында әлі де көп жұмыс бар. Мамандандырылған интернет-ресурстарды пайдалана отырып, мүдделі қазақстандықтар да көмектеседі. Осындай сайттардың бірі-ұлттық туристік портал Kazakhstan.Travel онда көптеген пайдалы және қызықты ақпарат жиналды – туризм жаңалықтарынан бастап танымдық мақалалар мен саяхатшылар үшін маңызды ақпарат. Портал тек жергілікті тұрғындарға ғана емес, шетелдіктерге де бағытталған, сондықтан ондағы барлық материалдар жеті тілде ұсынылған.
Мақсаттары мен жоспарлары 2019 жылы ҚР Үкіметінің қаулысымен бекітілген Туристік саланы дамытудың 2019-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында көрсетілген. Бұл құжатта елде қолайлы туристік климат құру шаралары анықталған. Мақсаттардың қатарында келушілер мен ішкі туристер санын көбейту, салада жұмыспен қамтылғандар санының өсуі және нарықтың осы секторына инвестициялар бар.
Қазақстанның мәдениет және спорт министрі 2023 жылдың басынан бастап Қазақстанға шетелдік келу санын ашты.
Министрліктің баспасөз қызметінің мәліметінше, Түркия 2,5 мыңға жуық туристен алыс шетелден Қазақстанға халықаралық туристік келулер тізімін басқарады. Одан кейін Германия (шамамен 1,4 мың келу), АҚШ (шамамен 1,4 мың) және Ұлыбритания (шамамен 1,2 мың) келеді.
Таяу шет елдерге келетін болсақ, 2023 жылдың басынан бастап Қазақстанға Ресейден 58,2 мыңнан астам, Өзбекстаннан 11,2 мыңнан астам және Қырғызстаннан үш мыңға жуық турист келді. Сондай-ақ, ел Қытайдан 2,3 мыңнан астам және Тәжікстаннан 2,3 мыңға дейін келушілерді қабылдады.
Үндістаннан келу үрдісі байқалады, өйткені бұл көрсеткіш үш мыңға жақындады.
Қазақстанға келудің өңірлік бөлімі
Алматы қаласы 40 мыңға жуық халықаралық келуімен шетелдік туристер үшін басты бағыт болып табылады. Қазақстанның астанасы Астана 22 мыңнан астам туристті қабылдады, Ақтөбе облысы — 4 733, Атырау облысы — 4 212, Маңғыстау облысы — 3 023, Батыс Қазақстан облысы-2 778, Павлодар облысы — 2 719, Солтүстік Қазақстан облысы — 2 651, Шымкент қаласы-2 586 және Қарағанды облысы-2 573.
Халықаралық туризм
Шетелдіктер ел тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстанға туристер ретінде жаппай келе бастады. Оларды, ең алдымен, елдің таңғажайып табиғаты қызықтырады: дала, жартылай шөлдер, көптеген көлдер, тау жоталары. Саяхатшылар мен қажылар үшін еліміздің тарихи ескерткіштері, оның ішінде Тамғалы-тас жартас суреттері, Маңғыстау жартас мешіттері, Жошы хан (Шыңғыс ханның үлкен ұлы), ағартушылар Қожа Ахмет Яссауи мен Жүсіп Көпеевтің кесенелері және т.б. қызықты. Көрікті жерлер тізімінде заманауи да бар, мысалы, "Астана-Бәйтерек" монументі – Қазақстан астанасының символы. Сондай-ақ, Нұр - Сұлтанда "Астана Арена" ауқымды стадионы, ән салатын субұрқақтар аллеясы бар Нұржол бульвары, еліміздегі ең ірі сауда-ойын-сауық орталығы және әлемдегі ең үлкен шатыр - "Хан Шатыр" сияқты нысандар назар аударарлық. Алматыда жергілікті субұрқақтарды тамашалауға, Шымкентте-Асанбай Асқаров атындағы дендропаркпен серуендеуге, ал Өскеменде - Шығыс Қазақстан облыстық ашық аспан астындағы сәулет-этнографиялық және табиғи-ландшафтық мұражай-қорығына баруға болады.
"Жасыл" туризм
Туристік саланың жеке категориясын экотуризм деп атауға болады. Қазақстандағы экологиялық туризм тарихы 2000 жылдан басталады, бірақ соңғы уақытта қарқынды дамып келеді.Бұл бағыттың мүмкіндіктері шексіз. "Жасыл "саяхатты елдің кез – келген аймағына, мысалы," қазақстандық Швейцарияға " ұйымдастыруға болады-мұндай бейресми атауды кристалды көлдерімен және тығыз қылқан жапырақты ормандарымен танымал Қарқаралы таулары алады. Жетісу (бұрынғы Жоңғар) Алатауының етегіне сапарлар да танымал-бұл аймақ өзінің омарталарымен танымал, ал көрікті жерлер – атпен және жаяу серуендеуге арналған тамаша нұсқа.