Елімізде балалар әдебиеті қалай дамып жатыр?

Қазақстанда балаларға арналған әдебиет қарқынды дамуда, алайда кітап дүкендерінде балаларға арналған шетел әдебиеттері өте көп, қайта басылған көптеген кітаптар, қазақ тіліндегі басылымдар әлі де ауыз толтырып айтарлықтай емес. Қазақ тіліндегі кейбір ертегілер әлі күнге дейін шетелде басылып жүр, деп хабарлайды Skifnews.kz ақпарат порталы.

Балалар әдебиетін шығаратын қазақ баспаларының ішінде «Алматыкітап баспасы», «Атамұра», «Аруна», «Мектеп» сияқты баспаларды ауыз толтырып айтуға болады.

Дүниежүзілік балалар әдебиеті ертегілерден, әңгімелерден, өлеңдерден, энциклопедиялардан, дастандардан тұрады. Жанрлар алуан түрлі және түрлі-түсті, басылымдар балалардың назарын аудару және ұстап тұру үшін көркем суреттерге толы. Барлық жерде балаларды қиял, сиқырлық және сиқыр әлемі баурап алады.

Қазақстандағы балалар әдебиетінің жағдайы қандай?

Кітап дүкендерінің әкімшілігі әдетте танымал авторлардың шығармаларын алдыңғы сөреге көрсетіп қояды. Олардың арасында басым көпшілігі орыс және шетелдік жазушылардың еңбектері.

Ал Қазақстандағы қазіргі балалар жазушыларының ішінде Баянғали Әлімжанов, Тілеуғазы Бейсембек, Толымбек Әбдірайым, Маржан Ерша, Зира Наурзбаева, Лиля Калаус, Дарья Джумагельдинова, Ольга Маркты атап айтуға болады.

Мәселен, қазіргі жазушылар Зира Наурзбаева мен Лиля Калаус балаларға арналған «Алтын кесе іздеуде. Батудың және оның достарының шытырман оқиғалары» кітабын айтуға болады. Бала Бату 11-12 жас аралығындағы алматылық жеткіншектер туралы қазақ мифологиясы тоғысқан, оқуға тағылымдық сипат беретін шығарма.

Балалар әдебиеті – дәстүрлі бала тәрбиесінен туған кең ауқымды, мазмұны ғибратты, тілі көркем, есте сақтауға жеңіл шығармалар.

Қорыта айтқанда, мектеп жасына дейінгі және бастауыш, орта, жоғары сынып оқушылары үшін қолайлы әдебиеттің ерекшеліктерін анықтау балалар әдебиетін оқытудағы ең маңызды және негізгі міндет болғандықтан, оны әрбір тарихи дәуірге, әдеби кезеңге байланысты талдауға ұмтылады. Ол үшін ең алдымен баланың жасы, білімі, дағдысы, ойындары, психологиясы мұқият ескеріледі. Балалар әдебиеті қазақ әдебиетінің дамып келе жатқан саласы болғандықтан, оның дәуірлер мен әдеби кезеңдерге бөліну кезеңдерін басшылыққа алады.

Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін балалар әдебиеті өте жылдам дамыды.Қазіргі уақытта авторлар балалардың талғамына сай туындылар жазуға зор үлес қосып жатыр. Қазіргі балалар әртүрлі жанрдағы шығармаларды, оның ішінде ертегі, фантастика және ғылыми фантастика жанрларын оқуға мүмкіндік алып отыр. Еліміздегі балалар әдебиеті 2021 жылы «Балалар әдебиеті жылы» және 2022 жылы «Балалар жылы» болып жарияланғаннан кейін, жаңа бағыттар мен жанрларда даму үдерісін бастан кешірді. Мұндай мемлекеттік қолдау авторларға балаларға арналған көптеген кітаптарды басып шығарып, таратуға мүмкіндік берді.