Өтініштер 2025 жылдың 17 наурызынан бастап қабылданады.
Елімізде 2022 жылдан бері билік IT мамандары үшін жеңілдікті ипотеканы іске қосу мүмкіндігі қарастырылуда, деп хабарлайды Skifnews.kz ақпарат порталы.
Осы салада бірнеше жылдан бері жұмыс істеп келе жатқан IT білімі бар қазақстандықты IT саласының қызметкерлеріне тұрғын үймен қамтамасыз ету мүмкіндігі туралы толғандырады. Ол бұл сұрақты қойды:
«Мен 7 жылдан астам тәжірибесі бар IT маманымын. Мен пәтерді ипотекаға алғым келеді. Менің білуімше, Ресейде IT-ға арналған бағдарлама бар. Бәлкім, Қазақстанда мұндай біреу бар немесе болар?», – деп сұрады алматылық.
Тақырып шынымен де өзекті, әсіресе жастардың IT саласына деген қызығушылығы артып келе жатқанын ескерсек.
IT мамандары үшін жеңілдікті ипотека бар-жоғын білу үшін «Отбасы банкіне» сұраныс жіберілді. Жауап ретінде банктің баспасөз қызметінің директоры Зәуре Масғұтова былай деп түсіндірді:
«Егер жұмысы ІТ-мен байланысты азаматтарға арналған арнайы ипотекалық бағдарлама туралы айтатын болсақ, қазір мұндай бағдарламаны іске қосу жоспарда жоқ. IT қызметкерлері жалпы шарттармен несие ала алады».
Ол «Корпоративтік» өнімі 2019 жылдан бастап қолданысқа енгізілгенін, соның арқасында кейбір компаниялардың қызметкерлері баспана сатып алғанын айтты:
«IT-технологиялар саласында жұмыс істейтін ұйымдар банкпен келісім жасасып, IT мамандарын несиелеуге қаражат бөле алады».
Сонымен қатар, IT мамандарының «Наурыз жұмыскер» бағдарламасына қатысу мүмкіндігі туралы мәселе қаралды. Қазақстан Президенті 2025 жылды «Жұмысшы мамандықтары жылы» деп жариялады, ал Премьер-Министр министрліктерге, әкімдіктерге және басқа да мемлекеттік органдарға, соның ішінде «Отбасы банкіне» көгілдір жұмысшылар үшін жеңілдетілген ипотекалық және жалға берілетін тұрғын үй бағдарламаларын іске қосуды тапсырды.
Осы бастама аясында өнеркәсіп, энергетика, көлік, ауыл шаруашылығы және су шаруашылығы салаларының қызметкерлерін қамтитын «Наурыз жұмыскер» ипотекасы пайда болды.
Өтініштер 2025 жылдың 17 наурызынан бастап қабылданады.
Бағдарлама шарттарына сәйкес:
мөлшерлеме – халықтың әлеуметтік жағынан осал санаттары үшін жылдық 7% (GESV 7,1%-дан 9,6%-ға дейін) және қалғандары үшін 9% (GESV 9,4%-дан 13%-ға дейін); бастапқы жарна – әдемі әрлеуі бар негізгі үйді сатып алу кезінде 10%-дан және өрескел әрлеу немесе қосалқы үйді сатып алу кезінде 20%-дан;Несиенің максималды сомасы Астана мен Алматы үшін 36 миллион теңгені және басқа аймақтар үшін 30 миллион теңгені құрайды.
2025 жылы 72 млрд теңгеге 2440-қа жуық несие беру жоспарлануда.
IT мамандарының бағдарламаға қатысу мүмкіндігі туралы сұраққа банк өкілі былай деп жауап берді:
«Бағдарлама өнеркәсіп, энергетика, көлік, ауыл шаруашылығы, су ресурстары және құрылыс салаларының қызметкерлерін қамтиды. Жақын арада банк банктің ресми сайтында экономикалық қызмет түрлерінің (салалар) тізбесін және несиелендіруге жарамды жұмысшы кәсіптердің тізімін орналастырады».
Экс-министр «мидың кетуіне» жол бермеу үшін не істеді?
Бұл IT мамандары әлі бағдарламаға қатысушылар тізіміне енбегенін білдіреді, бірақ мамандықтардың толық тізімі жарияланғаннан кейін жағдай өзгеруі мүмкін.
Еске салайық, сонау 2022 жылы сол кезде Цифрлық даму министрі қызметін атқарған Бағдат Мусин «мидың кетуіне» жол бермеу үшін IT мамандарына 5 пайызбен жеңілдікті ипотека енгізуді ұсынған, бірақ оның бастамасын үкімет қолдамаған еді.
«Мен 5 пайызбен жеңілдетілген ипотека ұсындым. Оны шынымен ешкім қолдамайды. Олар: күте тұрыңыз, халықтың қолдауын қажет ететін топтары бар, неге біз сіздің IT мамандарыңызға бес пайыздық жеңілдікпен қаржыландыру беруіміз керек?», – деді ол сол кезде.
Сондай-ақ ол IT мамандарын ұстап қалу үшін күрес бір министрліктің ғана емес, бүкіл елдің міндеті екенін атап өтті. Бағдат Мусин тіпті мұндай мамандарды ұстап қалу үшін күресті тек өзі ғана емес, бүкіл ел жүргізуі керектігін қадап айтқан.