Қазақстанда кедейшілік деңгейі өткен жылдан бері екі есеге артты. Бұл туралы IFC өкілі Екатерина Бенджамин жеткізді, деп хабарлайды LS.
Kazakhstan Growth Forum-дағы панельдік сессия барысында ол елдің шешілуі қажет күрделі сын-қатерлеріне тоқталды.
Спикер макроэкономикалық көрсеткіштерге қарайтын болсақ, пандемия кезеңінде көптеген жеке кәсіпкерлер мен шағын бизнес күйрегенін атап өтті.
«Кедейлік деңгейi – бұл өткен жылдан бері екі есеге өсті», - деп толықтырды Бенджамин.
Оның айтуынша, Қазақстанға бәсекеге қабілеттілік пен инвестициялық тартымдылықты арттыру қажет. Себебі қазір ел шетелдік инвесторлар үшін тартымды емес. Мұның себебі – ақпараттың шынайы әрі жеткілікті болмауында. Халықаралық стандарттар бойынша бизнес жүргізуге деген ұмтылыс онша дамымаған.
«Екінші жағынан, нарықтағы бәсекелестік әлсіреді. Бұл мемлекет субсидиясыз өмір сүре алатын бизнес сегментін негізінен субсидиялайды және қолдайды», - деді IFC өкілі.
Осылайша, қаржыландыруға қол жетімді ірі компаниялардың өнімдері субсидия ала алмайтын шағын компанияларға қарағанда әлдеқайда арзан болады.
«Демек, экономиканы әртараптандыруға ықпал ететін біздің шағын және орта бизнесіміз біз көрсеткіміз келетін қолдауды алмайды. Ал бұл ШОБ-ты қалай қолдау және дамытуға серпін беретін маңызды мәселе», – деп түйіндеді ол.
Өз кезегінде EY-нің Қазақстан мен Орталық Азиядағы басқарушы серіктесі Ерлан Досымбеков, ел экономикада күшті дағдарыс құбылыстарын бастан кешірген кезде, нарықта тұрақты брендті дамыту өте қиын екенін атап өтті. Сондықтан, қазіргі уақытта олар аз.
«Қаржыландырудың жеткіліксіздігі, инфляция – бұл экономикаға әсер ететін сыртқы факторлар. Мемлекеттік реттеу және негізгі экономикалық қағидаттар орнықпаған жағдайларда өз брендін дамыту өте қиын. Даму стратегиялары бар екені түсінікті, бірақ олардың қай бағытта жүретіні белгісіз», – деді спикер.
Ол, сондай-ақ, білікті кадрлар мен қаржыландырудың жетіспеушілігін қысым факторларына жатқызды. Осы себептерге байланысты Досымбеков компанияларға елде даму үшін үлкен амбициялар қажет екенін, онсыз қиын болатынын айтты.
Кадрлардың жетіспеушілігі туралы айта келе, спикер елімізде білікті кадрлардың жетіспеушілігі өткір байқалатынын жеткізді. Сондай ақ, адамдардың жұмыста белсенді болмай, эмоциялық тұрғыдан шаршауы бар деді ол. Алайда Досымбеков еңбек нарығындағы ағымның басым екенін айтты.
Оны Magnum cash & carry басқарма төрағасы Азамат Османов қолдады, ол, сондай-ақ, персоналдың жетіспеушілігі байқалатынын атап өтті. Оның сөзінше, кассирлер мен әкімшілік қызметкерлер ғана емес, IT-мамандары да кете бастады. Себебі бұл қызметкерлер шетелде де басқа тиімді ұсыныстар тауып жатыр. Нәтижесінде, қашықтан жұмыс істеп, мәселен, қазақстандық айтишниктер шетелдік клиенттерден көбірек табыс таба бастады. Осы ретте ішкі нарықта мамандар жетіспейтіні көрінеді.