Ұлттық спорттың тиісті деңгейге көтерілуіне мемлекеттік қолдау бар

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев кезекті Жолдауларының бірінде бұқаралық спорт пен дене шынықтыруға басымдық беру қажеттігін ерекше атап өткен болатын. Мемлекеттік спорттық және шығармашылық тапсырысты орналастыру бұл мәселені түбегейлі шешеді. Мемлекет қаржыландыратын спорттық үйірмелер мен шығармашылық секциялар олардың рейтингі мен халықтың сұранысына қарай айқындалатын болады. 

Сондай-ақ заңға тұрғылықты жері бойынша және көпшілік демалатын орындарда халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтарының спортпен шұғылдануы үшін жағдай жасау қағидалары енгізілген. Бұл енді жергілікті атқарушы органдардың міндеті. Сонымен қатар, құжатта ұлттық спорт түрлерін дамытуға және оларды өскелең ұрпақ арасында танымал етуге ерекше назар аударылған.

Республикада жыл сайын осы спорт түрлерін дамытуға ықпал ететін көптеген іс-шаралар өткізіледі, олардың 20-дан астамы бүгінде халық арасына кеңінен танылған. Бұл таңқаларлық емес: қазақ халқы ежелден бос уақытты қызықты өткізуге ерекше назар аударған, іс-шаралар түрлі ойындарсыз өтпеген. Олар: аламан бәйге – ұзақ және аса ұзақ қашықтыққа шабатын ат жарысы, бәйге – қысқа және орта қашықтықтағы ат жарысы, бүркіт салу - түрлі жыртқыш құстармен аң аулау, жамбы ату – нысанаға садақ ату, жаяу жарыс – қиылысқан елдімекен арасында жүгіру ( мұның кросстан еш айырмашылығы жоқ), жорға жарыс – жорға жарысы, көкпар – шабандоздардың ешкінің тушасын бір-бірінен тартып алып, әр команданың отауына тасталатын ат спорты, күміс алу – шабандоз жылқымен шауып келе жатып орамалға байланған тиындарды іліп өтеді, қазақ күресі және тағы басқалар бар.

Соңғы жылдары ұлттық ойындар ойын-сауық санатынан тәуелсіз спорттық пәндерге ауысып, маңызды мәртебеге ие болғандығы қуантады. Олардың кейбірі әлемдік деңгейге көтеріліп, Азия және Олимпиада ойындарына кіретін спорт түрлеріне жақын. Ұлттық спорт түрлеріне кіретін алыпсоқ, жекпе-жек, жұдырықтасу, тай жарысы, алаш алыспағы, асық ату, хан дойбысы, құсбегілік сияқты ойындар жаппай қолдау тапты. Бүгінде олардың көпшілігінің өз федерациясы бар.

Ұлттық спорттың тиісті биіктікке көтерілуі үшін мемлекеттік деңгейде қолдау қажет екенін сөзсіз. Мысалы, Кубада бокс мектеп бағдарламасына енгізілген, ол дене шынықтыру сабағының орнына өтеді. Әрине, Бостандық аралындағы мектеп оқушылардың жекпе-жекті ғана емес, дене шынықтырудың басқа түрін де таңдауға мүмкіндігі бар, бірақ бокс басымдық болып қала береді. Кореяда да солай, онда таэквандоның үгіт-насихатының арқасында бүгінде бұл ұлттық спорттың беделі бұрынғыдан да жоғары.

Ұлттық спорт түрлері туралы шексіз айтуға болады. Олардың дамуы Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Тәуелсіздік бәрінен қымбат» атты мақаласының идеологиясына да сәйкес келетіні қуантады, онда Президент алдағы онжылдыққа белгілі бір міндеттер қойды.

«Әлемдік қоғамдастықтың бір бөлігі бола отырып, біз өз тамырымызға құрметпен қарауымыз керек. Біздің ұлттық бірегейлігімізді құрайтын өзіндік мәдениет пен бірегей дәстүрлерден қол үзуге болмайды. Тек оны қорғап, нығайта отырып, біз өркениеттік хаоста өзімізді сақтай аламыз», – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

Сондай-ақ, ол жас ұрпақтың ел Тәуелсіздігінің құндылығын сезінуі керектігін, ал «Мәдени мұра» бағдарламасы аясындағы зерттеулер өз тарихын ұлттық спорт түрлеріне қатысты барлық аспектілерде жақсы зерттеуге көмектесетінін атап өтті.

Президент сондай-ақ шетелдік аудитория үшін Қазақстанның қысқаша тарихын жазып, оны әлемнің негізгі тілдеріне аударуды ұсынды. «Бұл әлемге қазақ халқының сан ғасырлық шынайы тарихын көрсетудің жалғыз жолы». Бұл біздің мәдени кодымыздың маңызды құрамдас бөлігі болып саналатын ұлттық спорт түрлерін көрсетуі мүмкін.

Ұлттық спорт – бұл дәстүр ғана емес, оның мәні тереңде жатыр. Ұлттық спорт түрлерінде қазақ халқының дәстүр-салты мұқият сақталған, сондықтан мемлекеттің ұлттық спортқа деген назары табиғи процесс.