«Карантин кезіндегі ең дұрыс шешім - Ұлттық қордағы 70 миллиард доллар қаражатты қолдану» - саясаттанушы

Еліміздің бас шаһарларына карантин жарияланғалы бір ай уақыт өтті. Коронавирус эпидемиясын ауыздықтауға қанша күш салынса да, сандардың азайғаны байқалмай тұр. Мемлекет басшысы мен Денсаулық сақтау министрі де індеттің шарықтау шегіне енді жетеміз деп отыр. 

Халық үрейлі. Көптің жиған-терген тиын-тебені түгесіліп, жаппай қаражат іздей бастады. Әлбетте, мемлекет тарапынан берілген 42 500 теңге, бас партиядан таратылған 50 мың теңге, коммуналдық төлемдер үшін берілетін 15 мың теңге – айтарлықтай көмек. Десек те, дәл осы көмекке шын мұқтаж азаматтардың қолы жетпей қалғандары баршылық. 

Ал жалпы көпшілікті карантиннен кейінгі күніміз не болады деген сауал мазалайды. Өйткені, ақпарат құралдары арқылы экономистердің, шетелдік сарапшылардың «жұмыс орыны, қызметкерлер қысқарады» деген сипаттағы мәлімдемелері көптің көңіліне қорқыныш ұялатып отыр. 

Bairaq.kz осы ретте көптің көкейіндегі сұрақтарды белгілі саясаттанушы Расул Жұмалы мырзаның назарына ұсынды. 

«Меніңше, коронавирус әлемге, Қазақстанға үлкен сын болатын түрі бар. Қазірдің өзінде әлемдегі саясаткерлер, экономистер әлемдік экономиканың дамуы тоқырауға ұшырайды деген ойда. Бұл әңгімелердің негізі бар. Қазақстанда орта және шағын бизнес, халыққа қызмет көрсететін орталықтар, тіпті, ірі бизнес мемлекеттік қолдаудың аздығынан тығырыққа тіреліп отыр. «Жығылғанға жұдырық» дегендей, біздің экспорт көзіміз – мұнай мен газдың бағасы үш есеге дейін құлдырады. Мұнайды өндіруді қысқарту жөніндегі келісім нәтижесінде Қазақстанның экспорты 20 пайызға дейін қысқаратын түрі бар. Карантиннің қашан аяқталатынын немесе мұнай бағасының қашан көтерілетінін ешкім білмейді. Егер карантин жалғаса берсе немесе күз маусымында қайта күшейсе, шағын және орта бизнес қожайындары үлкен шығынға батады. Бұл процесстің артында мыңдаған адамның жұмыссыздығы мәселесі тұр. Карантин біткен күнде де біршама қиындықтар орын алмақ. Қордаланған мәселелерді шешудің ең дұрыс жолы – Ұлттық қордағы 70 миллиард доллар қаражатты қолдану. Дегенмен, Үкімет әлі күнге дейін бұл ақшаны сақтап қалуға тырысуда. Халық қысылса, жағдай ауырлай түссе ішкі жағдай өзгеріп, азаматтар баскөтерулерге баруы, жаппай тәртіп бұзуы ықтимал. Сондықтан, әлеуметтік қолдау мәселесін күн тәртібіне қойып, толқулардың алдын алу керек», - дейді белгілі саясаттанушы Расул Жұмалы.