Жаңа заң жобасы: Ипотекалық қарыз бойынша кепілде тұрған үйді өндіріп алуға тыйым салынатын болды

Қазақстанда бұдан былай ипотекалық қарыз бойынша кепілде тұрған баспананы жеке атқарушылық іс жүргізуден тыс өндіріп алуға тыйым салынады. 

Бұл туралы мәжіліс депутаттарының сауалына жауап берген ҚР қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің басшысы Мәдина Әбілқасова айтты. Заңнамалық түзетулерді Әділет министрлігі енгізбек. 

— Қазіргі уақытта кепіл мүлкін, оның ішінде жылжымайтын мүлікті сату рәсімдері жылжымайтын мүлік ипотекасы және атқарушылық іс жүргізу туралы заңнамалық актілермен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексімен және ҚР Азаматтық процестік кодексімен регламенттелген. Кепіл мүлкін өткізудің қолданыстағы практикасына жүргізілген талдау өткізу рәсіміне және сауда-саттыққа қатысушыларға қойылатын қазіргі талаптар аукционның ашықтығын және өткізілетін мүлікке баға белгілеудің объективтілігін қамтамасыз етпейтінін көрсетті, –  дейді Әбілқасова.

Жаңа  заң жобасында азаматтардың құқықтарын қорғауды жетілдіру бойынша мынадай қосымша іс-шаралар көзделген:

мүлікті кепіл берушінің үш айлық мерзімінде өз бетімен өткізуін кепіл мүлкін сот арқылы және соттан тыс өткізу аясында міндетті рәсім ету, өткізу құнының шегін кемінде 75 пайыз және бағалау күнінен 6 айдан аса уақыт өтпеген кепілдің бағалау құнының 100 пайызынан артық болмайтындай етіп белгілеу;

атқарушылық іс жүргізу аясында тұрғын үй жылжымайтын мүлкін сатуды төмендетудің шекті өлшемін бағалау құнының 75 пайызынан кем болмайтындай етіп белгілеу;

кепілде тұрған жылжымайтын мүлікті сот арқылы немесе соттан тыс өткізу аясында оның ішінде кредиторға, оның қызметкерлеріне және үлестес тұлғаларына; егер сауда-саттықтың екінші қатысушысы оның жақын туысы, зайыбы (жұбайы) болса жеке тұлғаның сауда-саттыққа қатысуына тыйым салу;

ипотекалық қарыз бойынша кепілде тұрған тұрғын үйді жеке атқарушылық іс жүргізуден тыс кепіл ұстаушылардың немесе сот орындаушыларының өтініштері бойынша өндіріп алу мүмкіндігін болдырмау;

бағалаушылардың біліктілігі мен жауапкершілігіне қойылатын талаптарды күшейту;

жеке тұлғаның баспанасымен қамтамасыз етілген ипотекалық қарыздар бойынша кепіл құнына қатысты берешектің мардымсыздығын айқындау шегін ұлғайту.

Қазіргі таңда ҚР Әділет министрлігі тиісті түзетулерді одан әрі осы жылғы 1 қарашаға дейінгі мерзімде Қазақстан Республикасы Парламентінің Мәжілісіне енгізу үшін 2021 жылғы 15 қазанда Қазақстан Республикасы Премьер-Министрі Кеңсесіне енгізген.