Алматыда дәстүрге айналған «Almaty Invest-2017» халықаралық форумы өз жұмысын бастады. Биыл да осынау ауқымды шараға беделді саясаткерлер, бизнес көшбасшылары, инвестициялық менеджерлер мен қаржылық сарапшылар жиналды. Жалпы форумға әлемнің 28 елінен 500-ден астам адам келген.
Форумның ашылуында сөз сөйлеген қала әкімі Бауыржан Байбек Алматыны әлемдік жалпы ішкі өнімнің 60% құрайтын әлемдегі ең үздік 600 қаланың қатарына кіретінін, сондай-ақ, бүгінгі күні жаһандық бәсекелестікке қатыса алатынын атап өтті.
«Мемлекет басшысының қолдауы арқасында Тәуелсіздіктің 25 жылы ішінде Алматы экономикасы 100 есеге, тұрғын үй қоры 2 есеге, шағын және орта кәсіпорындар саны 120 есеге өсті. Сауда, қаржы және басқа қызметтер 88% құрайды. 2016 жылдың Worldwide Cost of Living рейтингісінде Алматы өмір үшін арзан және тартымды мегаполистердің бірі деп танылды. Біз өмір сүру сапасын жақсарту мен қолайлы инвестициялық климатқа басым назар аударамыз. Бұл – «Алматы-2020» бағдарламасының негізгі басымдықтары», – деді Бауыржан Байбек.
Мегаполис әкімі Қазақстан Президентінің ауқымды институционалдық реформаларының арқасында әкімшілік кедергілерді айтарлықтай қысқартқанын атап өтті. Инвесторларды қалалық қызмет көрсету орталығы және «Казахстан Инвест» ұлттық компаниясының өкілдігі сүйемелдейді. Шешімдердің ашықтығы бизнес пен Ұлттық кәсіпкерлер палатасының негізгі комиссияларының, оның ішінде жекешелендіру мен МЖӘ, Алматыдағы сарапшылар мен іскерлік кеңестердің жұмысына кеңінен қатысуымен қамтамасыз етіледі. Шағын және орта бизнесті жеңілдікті несиелендіру бағдарламалары арқылы мыңдаған жобалар жүзеге асырылуда. Басымды салаларда заттай гранттар, субсидиялар мен жеңілдіктер қарастырылған.
Бұдан былай жобаларды пысықтау үшін бизнеске қала әкімшілігіне баруға тиіс емес. «Оpen Almaty» бір терезесінің қағидаты бойынша сіз сол жерде кеңес ала аласыз, немесе веб-сайтқа және телефонға өтініш қалдыра аласыз. Бизнесті жүргізу үшін қажетті деректерге қол жетімділік ашылды. Алматы қаласының ГенПлан порталында қызыл желілер мен инженерлік желілердің схемалары жарияланған. Жолдарды, жылу желілерін, аула алаңдарын, қоғамдық орындарын жөндеу бойынша әкімдіктің жоспарлары жарияланды.
«Қазіргі таңда көлеңкелі экономиканы қысқарту және салықтық әкімшілікті жетілдіру үшін жүйелі жұмыс жүргізілуде. Өткен жылы Президенттің тапсырмасы бойынша мүлік пен активтер заңдастырылды. Тек Алматыда экономикаға 14 миллиард доллар тартылды. Бұл жылдық салық базасына 300 миллион доллар берді. Барлық жерде ақшасыз есеп айырысу енгізіледі. Осылайша, жолаушылар тасымалы бойынша көлік карталарын енгізу «айқын кірістер» 60% -ға өсуін қамтамасыз етті. Көше паркингтерін автоматтандыру 5,5 есе артты», – деді Б. Байбек.
Алматы – қызмет көрсету экономикасы бар ірі қаржылық және туристік тартымды қала. Сауда, қаржы және басқа қызметтер 88% құрайды. Алматы көтерме сауданың 50%-нан астамын және бөлшек сауданың 30%-ын құрап, елдегі несиелік қарыздардың 2/3 бөлігін шығарады. Соңғы екі жылда жеке инвестициялар 25%-ға өсті, оның ішінде шетелдік инвестициялар – 20%. Мемлекеттік инвестициялардың әрбір теңгесі үшін 3 теңге жеке меншікке тиесілі.
Алматыда еліміздің бас банктері мен сақтандыру компанияларының 90%-ын құрайтын, үлкен халықаралық ұйымдар мен трансұлттық компаниялар бар.
Келесі жылдың күзіне қарай БҰҰ аймақтық хабының ашылуы жоспарлануда. Алматыдағы ерекше орын және өмір сүру мен жұмыс істеу үшін қолайлы жағдайлар аймақтағы бас офистерді ашуды ынталандырады. Елдегі барлық бірлескен кәсіпорындардың 43% біздің қалада жұмыс істейді.
Қазіргі заманғы медициналық кластер құрылуда. Жоғары сапалы стоматологиялық қызметтер ұсынылуда. Швед мамандарымен бірлесе репродуктивтік денсаулық орталығы, ал түріктермен – көпсалалы клиника ашылды. Трансплантация және кардиохирургия жапон, корей, неміс және ресейлік әріптестерімен бірге жүргізіледі. Келесі жылы АҚШ-тың Almaty Mount Sinai ауруханасының құрылысы басталады. Сондай-ақ, Жапондық Medical Excellence диагностикалық орталықтың ашылуына қатысты келісімге қол жеткізілді.
Алматы әкімі атап өткендей, қалалық ортаның жайлылығына және экологияға ерекше назар аударылады. Еуропалық стандарттарға сай тарихи орталықтардың үштен бірі абаттандырылған және жыл сайын маңызды орындардың қамтылуы кеңейтілетін болады. Энергия үнемдейтін жобалар қарқынды енгізілуде. 2018 жылы 3-ші буынның неміс электроавтобусын шығаратын зауыт ашылады, сондай-ақ қоқыс сұрыптайтын кешен ашылады. Бұл кешен итальяндық технология бойынша қуаттылығы 550 мың тонна тұрмыстық қалдықтарды өңдеумен және 60 мың тонна қайталама шикізат шығарады. Әуежай басшылығымен 2-ші терминал салу туралы шешім қабылданды. Халықаралық ұшу залы және транзиттік аймағы кеңейтілетін болады. Халықаралық компаниялардың да қатысуы кейтерингтік қызмет көрсетуді жақсартады. Осының арқасында қалаға бірден ұшып келудің жоғары деңгейлі жайлылығы қамтамасыз етіледі.
Сондай-ақ, қала әкімі мегаполистің инвесторлар үшін құрылған индустриялық және арнайы экономикалық аймағындағы «инновациялық технологиялар паркінің» келешегі мен мүмкіндіктері туралы сөз қозғады.
Жалпы пікірталас форумына Македония Республикасының шетелдік инвестициялар экс-министрі Глигор Ташкович, «Sethia Group» төрағасы Нирмал Кумар Сетия, «Selma Group» құрылтайшысы Майкл Бона, Қазақстандағы «Haileybury» қамқорлық кеңесінің төрағасы Иан Хант қатысады. Сондай-ақ, іс-шара бағдарламасында логистика, білім беру, азық-түлік өнеркәсібі және кино атты төрт секция қарастырылған. Инвестор Айдан Кәрібжанов және экономист Рахым Ошақбаев мегаполисқа шетелдік инвестицияларды тартудың үздік әлемдік тәжірибесін қарастырады. Естеріңізге сала кетсек, өткен форум нәтижесінде 7,7 млрд. теңгелік бес жоба іске асырылды, яғни 1200-ден астам жұмыс орны ашылды.