Ғалымдар Каспий теңізінің болашағын болжады

Неміс және голландиялық зерттеушілердің сөзінше, 2100 жылға қарай Каспий теңізіндегі су деңгейі қазіргімен салыстырғанда 9-18 метр төмен болады. Бұл экологияға, экономика мен өңірдің саяси тұрақтылығына кері әсер етеді. Зерттеу нәтижесі Nature Communications Earth & Environment журналында жарияланды, деп хабарлайды РИА Новости.  

Біраз елде су деңгейі көтеріліп жатқан кезде, Каспий өңірінде тұратын 100 миллион адамның алдынан басқа проблема шыққан - Каспий теңізіндегі су деңгейі күн санап тартылып келе жатыр. Географиялық түсінік бойынша, ол теңіз емес, ауданы 371 мың шаршы шақырым әлемдегі ең үлкен көл. Бірақ жыл сайын ол кішірейіп келеді. 1990-жылдардан бастап оның деңгейі бірнеше сантиметрге төмендеп жатыр. 

Гисен және Бремен университетінің зерттеушілер голландиялық геолог Франк Весселингпен бірлесіп ХХІ ғасырдың соңына дейін Каспий теңізі деңгейі өзгеруінің болжам моделін құрды. 

Мамандардың есебі бойынша, алдағы онжылдықта су деңгейі белсенді түрде төмендей бастайды да 2100 жылға қарай ол 9-18 метрге дейін төмендеп кетеді, ал теңіз бассейнінің ауданы 23-34 пайызға қысқарады.

"Салыстырмалы түрде, егер Солтүстік теңіз деңгейі екі-үш метрге түссе, Роттердам, Гамбург және Лондон сияқты порттарға жету қиынға соғады. Балық аулайтын кеме мен алып контейнерлер, аймақтың барлық елі зор қиындыққа тап болады. Бұл жерде әңгіме кем дегенде тоғыз метрге төмендеу туралы болып отыр. Ең жағымсыз болжам бойынша, айырмашылық 18 метр, ал Каспий теңізі өз алаңының үштен бір бөлігін жоғалтады", - делінген Утрехт Университетінің баспасөз хабарламасында.

Ғалымдардың сөзінше, Каспий теңізі сияқты жабық су қоймаларының деңгейі бір жағынан жауын-шашын мен ағын сулардың, екінші жағыан көлдің бетінен булану арасындағы нәзік тепе-теңдікпен анықталады. Каспий теңізі жағдайында су деңгейінің төмендеуі қыста теңіз мұзының булануы мен жоғалуымен байланысты. Бұл процестер Жерорта теңізі-Орта Азия аймағындағы құрғақшылықпен байланысты.