$ 447.4 € 477.55 ₽ 4.76
Биыл Қазақстан Тәуелсіздіктің 30 жылдығын атап өтеді. Тәуелсіздік жылдарында елдің дамуына өз үлесін қосқан сала мамандары жетерлік. Назардан тыс қалмауы керек бір сала болса, ол – волонтерлік. Skifnews.kz ақпараттық порталы дәл осы еріктілер жайлы ой қозғауды жөн көрді. 2020 жыл – Еріктілер жылы болып белгіленген болатын. Былтыр Халықаралық еріктілер күнінде Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев қазақстандық еріктілерге олардың жұмысы үшін алғыс та айтты.
«Олар қарапайым адамдардың мүддесі үшін мейірімділіктің, шынайылықтың, аскетизмнің символына айналды. Еріктілік - бұл нағыз патриотизм. 2020 жылды мен еріктілер жылы деп жарияладым. Мен өз еріктілерімізді мақтан тұтамын және оларға, әсіресе пандемия кезінде көрсеткен жұмысы үшін ризамын. Еріктілік - бұл уақытша науқан емес, бұл біздің ондаған мың азаматтарымыздың көңіл-күйі. Біз әрқашан біргеміз!», - деп жазды Президент Twitter-де.
Бүгінде еріктілер туралы көп айтылады. 2020 жылы пандемияға байланысты еріктілер қатары айтарлықтай өсті. Барлық жастағы адамдар өздерін дамыта отырып, коронавирус жұқтырған адамдарға және медициналық қызметкерлерге көмектесу үшін бастамашыл топтар құра бастады. Мұның барлығы елімізде ұзақ жылдар бойы қалыптасқан волонтерлік мәдениеттің арқасында жола қойылды.
Британиялық World giving Index, Charity Aid Foundation қайырымдылық ұйымының жыл сайынғы баяндамасына сәйкес, Қазақстан 140-тан астам елдің ішінде 78-ші орынға ие. Бұл қор әр елде сауалнама жүргізеді, респонденттерден соңғы айда қайырымдылықтың үш түрінің қайсысын, соның ішінде бейтаныс адамға көмек көрсетуді, қайырымдылыққа ақша беруді және волонтерлік қызметке қатысуды сұрайды.
Индекс Қазақстанның динамикасын 2013 жылдан бастап, біздің ел рейтингте 66 орында болған кезден бастап есептеп келеді. Одан кейін бұл динамикада бірде төмен (2014 жылы 101-орында), бірде жоғары (2015 жылы 56-орында) секіріп барып, 2019 жылы тізімнің ортасына жақын 78-орынға орналасқан. Рейтинг бойынша Қазақстанға әлі де өсу керек.
Дегенмен, бұл саладағы даму айтарлықтай байқалады және оған көптеген энтузиастар қатысады. Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің Азаматтық қоғам істері комитетінің басшысы Әлия Ғалымованың айтуынша, 2019 жылы Қазақстанда 200-ден астам еріктілер ұйымы болған. Сонымен қатар, еріктілер қозғалысына 50 мыңға жуық адам тартылды. Бұл сала барған сайын танымал бола түсуде және қор басшыларының айтуынша, еріктіліктің сапасы жақсаруда, адамдар бұған ақы төленбесе де, жұмыс ретінде қарайды.
Елордалық «Best for Kids» қоғамдық қорының президенті Құралай Жарқымбаева өз қызметін 2010 жылы Astana Alumni Association компаниясынан Қазақстанға оралған шетелдік жоғары оқу орындарының түлектері тобынан тұратын бастамашыл топ ретінде бастағанын айтады. Жастар Ақмола облысының Ақкөл және Жолымбет балалар үйіне жүйелі түрде барып, тәрбиеленушілердің кәсіби бағдары мен әлеуметтік бейімделуіне арналған өз іс-шараларын өткізе бастайды.
Құралай Жарқымбаеваның айтуынша, қор құрылғалы бері үш негізгі бағыт қалыптасқан. Бірінші бағыт-балалар үйінің тәрбиеленушілері, екінші бағыт-балалар үйінің түлектері, үшінші бағыт-балалар үйлері мен колледждердің тәрбиешілері, бұл үнемі балалармен бірге болатын санат. Бұл бағыттар «Best for Kids» ұйымдастырушылары балалардың өзімен ғана айналыспайтынын көрсетеді, бірақ балалар, әрине, бірінші орында. Олардың белсенділігі балалар үйінің балаларымен тікелей байланыста болғандарға да бағытталған. Мұндай кешенді тәсіл қордың жұмысын неғұрлым тиімді етеді. Өйткені, бұл салада жұмыс істеу эмоционалды қатысуды талап етеді, оны елемеуге болмайды.
Қордың қала сыртындағы балалар үйлеріне көмектесетіні кездейсоқ шешім емес. Қалалық балалар үйлерінде еріктілер мен демеушілердің назары жетіспейді деген мәселе жоқ. Қалалық балалар үнесі қатысатын іс-шаралар көп, олар қалаға жиі барып, айналасын қарап, автобустармен қалай жүруді үйренеді немесе ЖОО мен колледждер орналасқан жерді бағдарлай алады. Басқаша айтқанда, балалар үйінен тыс әлеуметтік бейімделу анағұрлым қарқынды, бұл үшін көп мүмкіндік бар — бәрі жақын.
«Ауылдық балалар үйлері туралы айтатын болсақ, олардың тәрбиеленушілері интернатта оқиды және әртүрлі санаттағы адамдармен сөйлесуге мүмкіндік бермейтін өте оқшауланған ортада өмір сүреді. Олар әлеуметтік категорияда өмір сүреді, өздеріне өте ұқсас, яғни бұл әлеуметтік жетімдер мен толық жетімдер. Сондықтан мұндай балалардың әлеуметтік бейімделуі туралы айту қиын. Біздің қала сыртындағы балалар үйін таңдауымыздың басты себебі – осы», - дейді қор директоры.
Көмек көрсету – бұл үлкен жауапкершілік, егер ол дұрыс жасалмаса, зиян тигізуі мүмкін. Сондықтан «Best for Kids» қорында волонтерлер үшін айқын ережелер бар, оларды бұзған жағдайда қызметтен шеттету немесе қордан шығару шарасы көзделеді. Мұндай саясаттың мақсаты – еріктінің өзін де, балалар мен тәрбиешілерді де қорғау. Сондықтан еріктілерге арналған мұндай ережелер, нұсқаулықтар — балаларға көмектесу барысындағы негізгі бағыттың бірі.
«Ерікті – бүгінде «барып кел, шауып келде» жүретін адам емес. Ол қазір өз іс-әрекеттері арқылы қоғамның дамуына адамның зияткерлік, эмоционалдық, құндылық ретінде қосатын үлесі. Алғашында еріктілер жай ғана тегін жұмыс күші ретінде қарастырылды, олар кез келген нәрсені бере алады, парақшалар таратады және т.б. Ал қазір еріктілік дегеніміз — бұл кең ұғым, ол барлық жерде болуы мүмкін. Қазір адамдар еріктілердің кім, қызметі қандай екенін түсінеді және оларды 4-5 жыл бұрынғыға қарағанда әлдеқайда жақсы қабылдайды», — дейді Құралай Жарқымбаева.
