Мемлекеттік қызметкерлерге қазақ тілін білу міндеттелмек

Қазақстанда мемлекеттік тілді (қазақ тілін) еркін меңгеру мемлекеттік қызметкерлер үшін міндетті болуы мүмкін деп хабарлайды “Адырна” ұлттық порталы.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызмет істері агенттігі Open NLA порталында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мемлекеттік қызмет мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасына нормативтік -құқықтық кеңесші құжаттың жобасын дайындап, орналастырды.

«Мемлекеттік органдарда қазақ тілінің қолданылуын кеңейту үшін біз мемлекеттік қызметке қабылдау үшін мемлекеттік тілді білудің шекті деңгейін орнату керек деп есептейміз», - делінген құжат мәтінінде.
Құжатта мемлекеттік қызмет жүйесінің дамуы қоғамдық қатынастарды трансформациялау процестерімен тығыз байланысты екені айтылған.

Қоғамдағы қазақ-орыс билингвизмінің даму динамикасы мемлекеттік қызметкерлерге қойылатын талаптарға әсер етпей қоймайды.

Бүгінде елімізде 90 мыңға жуық мемлекеттік қызметкер жұмыс істейді, олардың қызметі Қазақстанның көпұлтты қоғамының өмірінің барлық салаларын қамтиды.

Сонымен қатар, мемлекеттік қызметкерлердің белгілі бір тілді белсенді қолдануы көбіне қызмет саласына және олар жұмыс істейтін аймаққа байланысты.

Сонымен қатар, халықтың мемлекеттік аппаратқа деген көзқарасы көп жағдайда мемлекеттік қызметтердің сапасы мен қолжетімділігіне және билік органдарынан алынған ақпаратқа байланысты.

Анықтама үшін:

мемлекеттік қызмет көрсету сапасына жүргізілген қоғамдық мониторинг нәтижелері бойынша қызмет алушылардың 8% -ы тілдік кедергіге байланысты қанағаттанбаған.

«Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, мемлекеттік қызметкерлерге тілді еркін меңгеруге қойылатын талаптарды енгізу мәселесі қоғам мен уақыттың қажеттілігінен туындады.

Қолданыстағы заңнамада мемлекеттік қызметкерлерге мемлекеттік тілді еркін меңгеруге қойылатын талаптар қарастырылмағандықтан, біз «Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы» және «Мемлекеттік тіл туралы» заңдарда қарастыруды қажет деп санаймыз,-делінген құжатта.

Сонымен қатар, «Құқықтық актілер туралы» заңға сәйкес, бұған дейін өз жұмыс істеп жүргендерге қолданылмайтынын атады. Яғни, талаптар тек жұмыс істейтін қызметкерлерге емес, жаңадан келгендерге қолданылады.

Сондай-ақ, құжат жоғарыда аталған бастаманы жүзеге асырудың халықаралық тәжірибесін ұсынады.

Атап айтқанда, неміс тілін білу Германияда мемлекеттік қызметке кірудің міндетті шарты.

Ресей заңнамасына сәйкес, 18 жасқа толған, мемлекеттік тілді білетін, кәсіби білімі бар және мемлекеттік қызметкерлерге федералды заңмен белгіленген талаптарға сай келетін Ресей Федерациясының азаматтары мемлекеттік қызметке кіруге құқылы.