«Президент экономикалық дамуға кедергі келтіретін мәселелерді ашық айтып отыр» - Полетаев

Күні кеше Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың төрағалығымен Үкіметтің кеңейтілген отырысы өтті, оған Министрлер кабинетінің мүшелерінен басқа облыстар мен республикалық маңызы бар қалалардың әкімдері, басқа да мемлекеттік органдардың басшылары қатысты. Саясаттанушы Эдуард Полетаев отырыста тұрақтылық тұрғысынан алғанда елдің ең қауіпті «ауыр нүктелері» белгіленіп, сыбайлас жемқорлық салдарымен және бюрократиямен ымырасыз күрес қажеттілігі аталып өткенін айтты. 

«Мемлекет басшысы жаңа үкіметтің бірінші кезектегі, басты міндеттері - елдің экономикалық әлеуетін толық қалпына келтіру, жоспарланған реформаларды іске асыру, инфляцияны төмендету және азаматтардың табысын арттыру екенін еске салды.  Әлеуметтік-экономикалық мәселелердің кең ауқымы айтылды, олардың ішінде мыналарды бөліп көрсетуге болады:

• қаңтар оқиғасы нәтижесінде тұрақты тіршілікті қамтамасыз етудегі өзгерістерді растау, бизнеске 100 млрд теңгеден астам көлемде залал келтіру;
• әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының өндірісін ұлғайту, 2024 жылдың 1 қаңтарына дейін шикі және тауарлық газға бағаларды белгілеу реті;
• автокөлік пен ауыл шаруашылығы техникасынан кәдеге жарату алымының мөлшерлемесін айтарлықтай азайту жағына қарай қайта қарау процесінің барысы;
• интернет-кеңістікте, әсіресе жастар арасында діни экстремизмнің алдын алу және оған қарсы іс-қимыл жасау, тілдік және этникалық белгілері бойынша ар-намысы мен абыройын қорлаудың кез келген нысандарына жол бермеу жөніндегі шаралар кешенін іске асыру;
• елдегі эпидемиологиялық жағдайды тұрақтандыру куәлігі;
• 254 индустриялық жобаны іске асыру және 2025 жылға қарай 46 мыңнан астам тұрақты жұмыс орнын құру;
• Мемлекет басшысының «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ реформалау кезіндегі жұмыстың басты үш бағытын белгілеуі;
• Президенттің Маңғыстау облысындағы күрделі жағдайға және Алматы қаласын дамыту мәселелеріне, «Алтын Орда» базарын тәртіпке келтіруге деген назары;
• жер учаскелерінің бір қолда шоғырлануына жол бермеу мақсатында олардың шекті мөлшерлерін айқындау және т.б.

Мемлекет бүгінгі күрделі жағдайда жалпыхалықтық мүддені іске асыруға - экономикалық өсуді, әлеуметтік тұрақтылықты, азаматтардың әл-ауқатын арттыруды қамтамасыз етуі тиіс. Қазір экономикалық есептеусіз, тіпті некеге тұру немесе киноға бару ниеті болсын, бірде-бір әлеуметтік мәселе шешілмейді. Экономикалық есептеу құқық бұзушылықтардың негізі, олардың саны әдетте олар пайда болған сайын артып отырады. Осыған байланысты мемлекеттің міндеті – адамдардың заң бұзуы орынсыз болатындай жағдай жасау, олардың мәдени және білім деңгейін көтеру», - дейді ол.

Тағы оқыңыз: «Тоқаев өзгеріс жасауға шындап кіріскен сияқты» - Расул Жұмалы

Полетаевтың айтуынша, қазіргі уақытта мемлекеттік әлеуметтік-экономикалық саясаттың мақсаты, егер оларға қол жеткізудің шектеулі мүмкіндігі болса, оларды қолдану әлеуметтік әл-ауқаттың ең жоғары деңгейіне қол жеткізуге ықпал ететін құралдар жиынтығын іздеу проблемасын өзекті етеді. 

«Бұл, өкінішке орай, сиқырлы таяқшалар жиынтығы емес. Үкімет өзінің турбулентті қызметін тек есептерде ғана көрсетіп қоймай, саяси биліктің үндеулері мен талаптарына неғұрлым жедел ден қоюы керек. Адалдық пен бағыныштылықты көрсету қазір жеткіліксіз, нақты әрекеттер қажет. Тіпті билік өкілдері қазір экономиканың дамуына қатысты көптеген оптимистік болжам бермейді. Бұл ретте Қазақстан Президенті үйлесімді экономикалық дамуға кедергі келтіретін теңсіздік проблемасының өткірлігін бірнеше рет еске салды», - дейді ол. 

Сарапшы олигархтардың шенеуніктермен одағы сыбайлас жемқорлықтың ең қауіпті түрі екенін айтады.

«Ол елдегі әлеуметтік әділеттілік пен келісім қағидатын бұлдыратады, ішкі саяси тұрақтылықтың негізі және атқарушы билікті бақылау құралы ретіндегі орта таптың қалыптасуына кедергі келтіреді. Қаңтарда Қасым-Жомарт Тоқаев азаматтық қоғаммен және сарапшылармен диалог негізінде әзірленетін саяси реформалардың жаңа пакетін әзірлеуді тапсырды және наурыздың ортасында ұлтқа үндеу жариялауды жоспарлап отыр. Қазақстандағы қазіргі саяси жаңғырту үдерістері көптеген субъектілердің саяси қатысуына бағытталған, сондықтан ол биліктің транспаренттілігімен тікелей байланысты болуы тиіс», - дейді Полетаев.
 

Sn.kz порталының басқа да маңызды жаңалықтарын Instagram, Telеgram, facebook, twitter және vk секілді әлеуметтік желідегі парақшаларымыздан оқи аласыздар.