«Көп кешіктірмей әкеңді жоғалтасың»: Этнограф қандай жағдайда бата беруге болмайтынын айтты (ВИДЕО)

Қазақ халқының байырғы салт-дәстүрлері туралы этнограф Ақеділ Тойшанұлы Qalam YouTube арнасына берген сұхбатында айтып берді, деп хабарлайды Skifnews.kz ақпарат порталы.

Қазақта бата беру дәстүрі: Кімдер бата бермейді?

Этнограф қазақ халқының бата беру дәстүріне де тоқталып, оның ерекшеліктерін түсіндірді. «Қазақта әйелдер мен күйеу балалар бата бермейді. Күйеу бала жасы қаншаға келсе де, төрде отыруға құқығы жоқ. Қартайғанда ол жезде атанады, бірақ әулеттің қожайыны бола алмайды. Күйеу бала ақсақал болып бата бергенше, жезде ретінде еркелеп жүргені абзал. Келіндер де бата бермейді. Әкесі тірі адамдар бас мүжімейді, бата бермейді. Тек әкесі қайтыс болғаннан кейін ғана бата беру міндеті жүктеледі. Кейде құрдастар арасында әзіл ретінде бата бергізіп, мазақ ететіндер бар. Мұндайда ‘Көп кешікпей әкеңді жоғалтасың’ деп айтылады. Ал әжелеріміз ер адамдар болмаған жағдайда ғана бата берген. Дастархан басында 13 жасқа толған бала болса, бата беру тапсырмасы соған жүктеледі. Егер кішкентай ұл бала ұйықтап жатса, аналарымыз оның үстінен аттамаған. Себебі ер азаматтың киесі ұрады деп есептелген. Бұл – ерлерді сыйлаудың белгісі», – деп түсіндірді Ақеділ Тойшанұлы.